Առաջադրանք երկրորդ

 

Գործողությունների կատարման կարգը

Արտահայտության արժեքը հաշվելիս

Գումարումն ու հանումը միևնույն կարգի գործողություններ են

Բազմապատկումն ու բաժանումը նույնպես միևնույն կարգի գործողություններ են

Բազմապատկումն ու բաժանումն ավելի բարձր կարգի գործողություններ են

Արտահայտության արժեքը հաշվելիս փակագծերի առկայության դեպքում նախ հաշվում ենք  

1.փակագծերում գրված արտահայտության արժեքը, ապա գրված հերթականությամբ

2.բարձ կարգի գործողությունները, ապա գրված հերթականությամբ

3.ձախից աջ ցածր կարգի գործողությունները

Առաջադրանքներ

  1.     Հաշվիր.

357×3 + 102:3=1104

1)357×3=1071

2)102:3=34

3)1071+34=1104

 

387:9 + 216:4=97

1)387:9=43

2)216:4=54

3)43+54=97

 

568:8 + 310×5=1621

1)568:8=71

2)310×5=1550

3)1550+71=1621

115×3-125:5=320

1)115×3=345

2)125:5=25

3)345-25=320

 

  1.     Կազմիր արտահայտություն և լուծիր.

 

2587 և 159 թվերի գումարը

2587+159=2746

 

358x 15  և 123: 3 արտահայտությունների տարբերությունը

358×15-123:3=5329

1)358×15=5370

2)123:3=41

3)5370-41=5329

 

2357 և 1587 թվերի տարբերությունը

2357-1587=770

 

3050:5 և 87×5  արտահայտությունների գումարը

3050:5+87×5=1045

1)3050:5=610

2)87×5=435

3)610+435=1045

 

 

 

  1.     Հաշվիր.

3x(452-321)=393

1)452-321=131

2)131x3=393

 

(258+369):3 =209

1)258+369=627

2)627:3=209

 

3215-7x(354-123)=1598

1)354-123=231

2)231x7=1617

3)3215-1617=1598

 

  1.     Կազմիր երեքական գործողություն պարունակող երեք տարբեր արտահայտություններ, որոնցից յուրաքանչյուրի արժեքը լինի 350:

50×4+3×50=350

1)50×4=200

2)3×50=150

3)150+200=350

 

10×70-7×50=350

1)10×70=700

2)7×50=350

3)700-350=350

 

 

8×50-1×50=350

1)8×50=400

2)1×50=50

3)400-50=350

 

  1.     Լրացրու բաց թողնված թվանշանները.

3 հազ. +5հ. + 7մ. =3507

8հազ +3հ. +7տ. + 8մ. =8378

.9 հազ + 3տ. +1մ.=9031

 

6.Փակագծերը դիր այնպես, որ ստանաս ճշմարիտ հավասարություն.

4500:30 – (50×4 -150)=100

1800:300 –(25×4-96)=2

1200:12 + (20×5-50)=150

 

7.Գրախանութ բերեցին 15 կապոց գիրք: Յուրաքանչյուր կապոցում 10 գիրք: 57 գիրք նվիրեցին դպրոցին: Որքան գիրք մնաց գրախանութում:

 

Գիրք-15 կապոց

Յուր.-10գիրք

Նվիրեցին-57գիրք

Մնաց-? գիրք

                                                           Լուծում

                                               10x15=150գիրք

                                               150-57=93գիրք

                                                                                   Պատ.93գիրք

 

 

 

 

 

 

Թիվ: Թվի բնութագրումը

 

1.Բնութագրիր թիվը՝    357

357 թիվը  եռանիշ թիվ է,  որտեղ  յուրաքանչյուր  թվանշան  ունի  իր  իմաստը , որը  կախված է նրա  գրաված դիրքից. Ձախից  առաջին  3 -ը նշում  է  հարյուրյակների  քանակը,   5 -ը նշում  է  տասնյակների  քանակը,  իսկ  7-ը  միավորների  քանակը:

Այսպիսով  ցանկացած թիվ  կարելի է  գրի   առնել  10թվանշաների  միջոցով , այն բանի  համար, որ թվի  գրառման մեջ թվանշանի  իմաստը  կախված  է  նրա գրաված  դիրքից:

Թվերի գրառման  այս  եղանակները  կոչվում  են  դիրքային , այն  կոչում  են  նաև  տասական,  քանի  որ  նրանում  գործածվում  է 10 թվանշան:

. Քանի նիշ ունի թիվը:

3 թիվ

 

. Քանի հարյուրյակ է պարունակում:

3-հարյուրյակ

 

. Քանի տասնյակ է պարունակում:

5-տասնյակ

 

. Քանի միավոր է  պարունակում:

7-միավոր

 

  1.       Գրիր այն հնգանիշ թիվը, որի՝ .

միավորը 3 է, տասնավորը՝ 7, հարյուրավոր՝ 8, հազարավորը՝ 5, տասհազարավորը՝ 2:

25873

. տասնավորը 0 է, հազարավորը՝ 7, իսկ մյուս բոլոր թվանշանները՝ 3:

37303

. հարյուրավորը 5 է, հազարավորը՝ 8, իսկ մյուս բոլոր թվանշանները՝ 4

48544

 

 

  1.       Լուծիր՝

. Երկու թվերից մեկը մյուսից մեծ է 125-ով: Որքան է այդ թվերի տարբերությունը:

Թվերի տարբերությունը  125-է 

. Երկու թվերից մեկը մյուսից փոքր է 753-ով: Որքանով է փոքրը մեծից փոքր:

753-ով փոքր  է

. Երկու թվերի քանորդը 3 է:  Քանի անգամ է մեծը փոքրից մեծ:

3անգամ  մեծ  է

  1.       Կարգային գումարելիների գումարը գրիր թվի տեսքով՝

8 հազ. + 2հ. +3տ.+7մ.=8237

          3000 + 500 +70 +2=3572

          4×10000 +51000 + 3×100 + 2×10 + 1×1=91321

 

  1.       Գրիր այն թիվը, որը կազմված է՝

 

 

8 հազարյակից,  2 հարյուրյակից և 6 միավորից:

8206

 

4 տասհազարյակից, 9 հազարյակից և 6 միավորից:

49006

 

3 հարյուրհազարյակից, 5 հազարյակից և 7 միավորից:

305007

 

  1. Որքանով կմեծանա  123 թիվը, եթե նրա գրության երրորդ կարգում գրված թվանշանը փոխարինենք 7-ով:

7անգամ  կմեծանա

723

 

  1.       Որքանով կմեծանա  եռանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 7 թվանշանը: Գրիր օրինակներ:

7777, 7257, 7845, 7456, 7547

                                    Պատասխան 7000-ով կմեծանա

Մայրենի

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր
201
6թ.

Մայրենի լեզու, 4-րդ դասարան

 

Տարբերակ 1

 

Մաս առաջին

Կարդա՛ տեքստը և կատարի՛ ր առաջադրանքներն ըստ տեքստի:

Տնակը լիովին պատրաստ է: Քավոր Դդումը փորձեց ներս մտնել, բայց ծունկը խբեց առաստաղին, և քիչ մնաց ամբողջ շինությունը փուլ գար:

«Ծերացել եմ և անճոռնիացել, հարկավոր է ավելի զգույշ լինել»,- մտածեց Դդումը: Նա ծնկի իջնել դռան մոտ և փնչալով չորեքթաթ ներս մտավ: Բայց այստեղ նոր դժվարություններ եղան, առանց կտուրը քանդելու հնարավոր չէր ոտքի կանգնել, հատակին չէր կարելի պառկել, քանի որ  հատակը շատ կարճ էր, իսկ կողքից կողք դառնալ հնարավոր չէր նեղության պատճառով: Բայց կարևորն այն էր, թե ինչ անես ոտքերդ:  Եթե տուն ես մտել, պիտի ոտներդ էլ ներս տանես, թե չէ անձրևի տակ հո չե՞ս թողնելու:

   «Տեսնում եմ,- մտածեց քավոր Դդումը,- որ ես այս տանը պետք է նստած ապրեմ»:

   Այդպես էլ արեց: Նա զգուշորեն շունչ առնելով նստեց հատակին, պատուհանից երևացող նրա դեմքն ամենամռայլ արտահայտությունն էր արտահայտում:

  • Հը, ինչպե՞ս ես քեզ զգում, հարևան,- գլուխն իր արհեստանոցի պատուհանից դուրս հանելով, հետաքրքրվեց վարպետ Խաղողը:
  • Շնորհակալ եմ, վատ չեմ… ,- հառաչելով պատասխանեց քավոր Դդումը:
  • Իսկ ուսերիդ մոտ նեղվածք չէ՞:
  • Ո՛չ, ո՛չ: Ախր էս տունը հենց իմ չափսին եմ շինել:

Վարպետ Խաղողը, ինչպես միշտ ծոծրակը քորեց և ինչ-որ անհասկանալի բան փնթփնթալ: Իսկ այդ ժամանակ քավոր Դդումի տունը տեսնելու համար բոլոր կողմերից մարդիկ էին գալիս: Երեխաների մի ամբողջ բազմություն հավաքվեց: Տղաներից ամենափոքրը թռավ կտուրը, պարելով սկսեց երգել:

Ծեր Դդումի ձեռքը աջ
Խոհանոցի մեջ է, տե՛ս,
Պատշգամբում է դրված
Նրա ձախ ձեռքը կարծես,
Իսկ մեծ քիթը, տես, ահա,
Սնդուկի մեջ է պահած:

– Զգո՜ւյշ, տղա՛,- աղերսեց քավոր Դդումը,- այդպես տունս կքանդես, ախր տունս ջահել է դեռ, բոլորովին նոր է, մի օրական էլ չկա:

Որպեսզի երեխաների սիրտը շահի, նա հանեց մի բուռ կարմիր ու կանաչ կոտֆետ և բաժանել երեխաներին: Նրանք ուրախ ճղճղոցով խլեցին կոնֆետները և իրար մեջ բաժանելիս էլ մի լավ կռվեցին:

Այդ օրվանից քավոր Դդումը երբ փող էր ճարում, կոնֆետ էր առնում և երեխաների համար դնել լուսամուտի գոգը, ոնց որ ծտերի համար փշրանք են դնում: Այդպես էլ երեխաները նրա հետ բարեկամացան:

Երբեմն Դդումը տղաներին թույլ էր տալիս հերթով մտնել տնակը, իսկ ինքը դրսից ուշադիր հետևում էր, որ երեխաները մի փորձանք չբերեն:

 

 

 

 

 

  1. Ներկայացրո՛ւ քավոր Դդումի մտքերը.

ա) Ինչպե՞ս է մտքում բնութագրում իրեն Դդումը, երբ չի կարողանում տուն մտել (դո՛ւրս գրիր տողերը):

«Ծերացել եմ և անճոռնիացել, հարկավոր է ավելի զգույշ լինել»,- մտածեց Դդումը:                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              


բ) Ի՞նչ է մտածում քավոր Դդումը, ինչպե՞ս պիտի ապրեր այդ տանը (դո՛ւրս գրիր տողերը):

   «Տեսնում եմ,- մտածեց քավոր Դդումը,- որ ես այս տանը պետք է նստած ապրեմ»:

 

 

 

 

  1. Ինչպիսի՞ն է քավոր Դդումի տունը: Գունավորի՛ր ճիշտ պատասխանը.

ա) հին է ու խարխուլ,
բ)
ջահել է և նոր,
գ) մեծ է ու ընդարձակ,
դ) երկհարկանի է:

 

 

  1. Կտուրը բարձրացած տղայի կարծիքով որտե՞ղ է Դդումի քիթը (դո՛ւրս գրիր հատվածը):

Տղայի  կարծիքով  դդումի քիթը  սունդուկի մեջ  է  պահած։

 

 

 

  1. Ի՞նչ դժվարությունների հանդիպեց քավոր Դդումը, երբ փորձեց տուն մտնել (գունավորի՛ր ճիշտ պատասխանը).

ա) երեխաները փակել էին դուռը, չէր կարողանում մտնել,
բ) հարևան Խաղողը թույլ չէր տալիս,
գ) տնակը դեռ պատրաստ չէր,
դ) առանց կտուրը քանդելու հնարավոր չէր ոտքի կանգնել:

  1. Ընտրի՛ր ճիշտ բնութագրումը՝ գունավորելով այն.

5.1 Քավոր Դդումը,

ա) դաժան էր,
բ) կռվարար էր,
գ) բարեհոգի էր,
դ) բամբասկոտ  էր:

  1. Վարպետ Խաղողը.

ա) կատակասեր էր,
բ) հետաքրքրասեր էր,
գ) ինքնահավան էր,
դ) հյուրասեր էր:

 

 

  1. Տեքստի՝ դեղինով նշված չորս բառերն ուղիղ ձևով են դրված: Ձևափոխի՛ր դրանք այնպես, որ նախադասություն ստացվի:

Իջնել-իջավ

 

Փնթփնթալ- փնթփնթաց

 

Բաժանել-բաժանեց

 

Դնել-դնում

 

 

 

 

  1. Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ հարցական նախադասություն:

 

Եթե տուն ես մտել, պիտի ոտներդ էլ ներս տանես, թե չէ անձրևի տակ հո չե՞ս թողնելու:

 

Մաս երկրորդ

  1. Տեքստի չորս բառերում բաց թողած տառերի փոխարեն կանաչ գծիկ է դրված: Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը և գունավորի՛ր:

 

 Խփեց, Շնորհակալ   մարդիկ      փորձանք

 

  1. Տրված նախադասության ենթական գունավորի՛ր:

 

    Երեխաները ուրախ-ուրախ խլեցին կոնֆետները:

 

  1. Գունավորի՛ր անհոդակապ բառը.

 

ա) կատակասեր,

բ) դասացուցակ,

գ) ձնծաղիկ,

դ) հարցասեր:

 

  1. Բաց թողած կետադրական նշանը դի՛ր.

 

Աքլորը մի օր կտուրը բարձրացավ, որ աշխարհք տեսնի։

 

  1. Փակագծերում տրված բառերը ձևափոխի՛ր և կետերի փոխարեն տեղադրի՛ր այնպես, որ նախադասություն ստացվի (ծառ, տանձ):

 

Ջելսոմինոն մոտեցավ  ծառին, որից թափվում էին  տանձեր:

 

  1. Ի՞նչ է նշանակում ականջին օղ անել դարձվածքը.

 

ա) գեղեցկանալ,

բ) հարստանալ,

գ) հիշել՝ իբրև խրատ,

դ) նշան անել՝ չկորչելու համար:

 

 

 

 

 

  1. Գունավորի՛ր հատուկ գոյականը.

 

ա) սար,

բ) հայրենիք,

գ) Արարատ,

դ) հաղթանակ:

Հարցեր և առաջադրանքներ

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Ինչո՞ւ է Անտարկտիդան ամենաուշ հայտնաբերված մայրցամաքը:

Որովհետև  այն գտնվում  էր  հարավային  մասում  և  ճանապարհը  դժվարանցանելի  էր  սառույցների  պատճառով։ 

 

2.Ովքե՞ր և ինչպե՞ս հայտնագործեցին Անտարկտիդան:

 

Կուկի տեսակետը հերքվեց մոտ 50 տարի անց՝ ռուս ծովագնացներ Ֆ. Ֆ. Բելինսհաուզենի և Մ. Պ. Լազարևի՝ 1819-1821 թվականներին կատարած շուրջերկրյա նավարկությամբ: Նրանք «Վոստոկ» և «Միռնի» նավերով նավարկեցին Անտարկտիդայի շուրջը: 1821 թվականի հունվարի 21-ին ընդհուպ մոտենում են Անտարկտիդայի ափերին: Հարավային մայրցամաքը հայտնագործված էր:

 

3.Ինչպե՞ս նվաճվեց Հարավային բևեռը:

Ամունդսենը Հարավային բևեռի նվաճումը կապում էր Շվեդիայից նոր անկախացած իր հայրենիք՝ միջազգային ասպարեզում հեղինակու­թյան բարձրացման հետ: Հարավային բևեռ հասնելու համար Ամունդսենն ընտրում է գրեթե ուղիդ գիծ կազմող երթուղի: Ամունդսենը իր չորս ընկերոջ հետ իրենց տրամադրության տակ ունեին լավ հանդերձված չորս սահնակ և դրանք քաշող լավ խնամված 52 շուն: 1911թ. հոկտեմբերի 20-ին նրանք սկսում են ուղևորությունը: Ամունդսենը ճանապարհին ստեղծում է սննդի և վառելիքի պահեստներ, իսկ ամեն մի 8 կիլոմետրի վրա՝ վերադարձի ճանապարհը չկորցնելու համար կանգնեցնում են ձյունե սյուներ: Այդպիսով՝ գնալով սահնակների բեռը թեթևանում էր, առաջ շարժվելը՝ հեշտանում: 1911թ. դեկտեմբերի 14- ին Ամունդսենը իր ընկերների հետ հաջողությամբ հասավ Հարավային բևեռ: Մի քանի ժամում որոշելով նրա ճշգրիտ դիրքը՝ այնտեղ բարձ­րացնում է նորվեգական դրոշը: Երեք օր մնալով անհրաժեշտ դիտար­կումներ կատարելուց և ձնե տնակում Ռոբերտ Սքոթին նամակ թող­նելուց հետո Ամունդսենի ջոկատը բարեհաջող հետ է վերադառնում:Հարավային բևեռի նվաճման համար միաժա­մանակ կազմակերպվեցին երկու արշավախմբեր՝ բևեռախույզներ անգլիացի Ռոբերտ Սքոթի և նոր­վեգացի Ռուալ Ամունդսենի գլխավորությամբ: 1911 թվականի ամ­ռանը երկու արշավախմբերը, գրեթե միաժամանակ, շարժվեցին դեպի Հարավային բևեռ:

 

Ռոբերտ Սքոթի արշավախումբը այլ ճակատագրի արժանացավ: Արշավախումբը ճանապարհ ընկավ մոտորասահնակներով, տասը ձիով  և ընդամենը մեկ շնասահնակով: Մոտորասահնակները շուտով սառույցի մեջ ջարդվեցին, ձիերի ոտքերը վնասվեցին: Սքոթը արշավախմբի  մի մասին հրամայում է վերադառնալ, իսկ ինքը չորս ընկերների հետ շարունակում ճանապարհը: Որոշ ժամանակ անց շներն էլ չեն կարողանում շարունակել ճանապարհը, և իրենց վրա կրելով բեռները, դահուկ­ներով դանդաղ շարժվելով՝ 1912թ. հունվարի 17-ին արշավախումբը վերջապես հասավ Հարավային բևեռ: Սա­կայն, այնտեղ տեսնելով նոր­վեգական դրոշը և Ամունդսենի ձնե տնակը, նրանբ խորը հիասթափու­թյուն ապրեցին:

Արշավախմբի վերադարձի ճանապարհը ողբերգական եղավ: Սոված և հյուծված բևեռախույզները մեծ ճիգերով առաջ էին շարժվում: Երբ մնացել էր ընդամենը 20կմ հասնելու իրենց կառուցած մթերքի ու վառելիքի պահեստին, ուժեղ մրրիկ սկսվեց: Սքոթը ընկերների հետ ստիպված կանգ առավ և այլևս չկարողացավ առաջ շարժվել: Փրկարար ջոկատը ութ ամիս հետո միայն գտավ նրանց վրանը և սառած մար­մինները:

 

 

4.Բնության ինչպիսի՞ առանձնահատկություններ ունի Անտարկտիդան:

Անտարկտիդայի ընդերքը ուսումնասիրելիս պարզվել է, որ ժամանակին այս մայրցամաքը ծածկված է եղել փարթամ բուսականությամբ: Դրա մասին են վկայում ընդերքում բույսերի պահպանված մնացորդները:

Լուսինն ու Ոստրեն

                        

Ոստրեն մինչև ականջները սիրահարված էր լուսնին: Ինչպես կախարդված, նա ժամերով սիրահարված հայացքը չէր կտրում գիշերային լուսատույից:Դարանակալած անկուշտ ծովախեցգետինը նկատում է, որ ամեն անգամ, երբ ամպերի ետևից դուրս է գալիս լուսինը, ոստրեն բացում է իր խեցին, մոռանալով աշխարհում ամեն ինչ: Եվ նա որոշում է ուտել ոստրեյին:Մի անգամ գիշերը, լուսինը դեռ նորնոր էր դուրս եկել և ոստրեն, սովորականի պես, «բերանը» բացած աչքերը հառում է նրա վրա: Ծովախեցգետինը վերցնելով քարը՝ նետում է ուղիղ ոստրեյի խեցու մեջ: Լուսնի լույսի սիրահարը փորձում է փակել  խեցին, բայց արդեն ուշ է՝ քարը խանգարում է փակվելուն:Այսպիսի ճակատագիր է սպասվում յուրաքանչյուրին, ով չի կարողանում թաքուն պահել իր խորը զգացմունքները: Ուրիշների գաղտնիքներ որսացող աչքեր և ականջներ միշտ էլ կգտնվեն:

 

 

1Որն է առակի  ասելիքը։

Առակի  ասելիքն  այնն  էոր  պետք է   զգացմունքները   քո  մեջ  պահես։

 

2․Թվարկիր հերոսներին և բնութագրիր յուրաքանչյուրին մեկ բառով:

Ոստրեկախարդված

Լուսինլույսի  սիրահար

Ծովախեցգետինըանկուշտ

 

 

 

3․Համառոտիր տեքստի առաջին և չորրորդ նախադասությունները:

Ոստրեն մինչև ականջները սիրահարված էր լուսնին։

Ոստրեն սիրահարված էր։

 

Եվ նա որոշում է ուտել ոստրեյին: Նա  որոշում  է։ 

Դուրս գրիր 5 գոյական, 5 ածական:

Գոյականականջներըհայացքըծովախեցգետինըլուսինըաչքերը

Ածականանկուշտ  սիրահարված, խորըբացածորսացող

 

Դուրս գրիր ածանցավոր և բարդ գոյականներ /3-ական/

Ածանցավորգիշերայինսովորական   սիրահարված փակվելուն

Գոյական-սիրահարը,  ճակատագիր, ծովախեցգետին, 

 

4․Դուրս գրել 5 բայ՝ նշելով դեմքը, թիվը, ժամանակը

 

որոշում  է-դեմք-անորոշ  ձև

թիվը-եզակի

ժամանակ-ներկա

 

հառում  է-դեմք-անորոշ  ձև

թիվը-եզակի

ժամանակ-ներկա

 

 

 

նկատում էդեմք-անորոշ ձև

թիվը-եզակի

ժամանակ-ներկա

 

 

բացում է-դեմք-անորոշ  ձև

թիվը-եզակի

ժամանակ-ներկա

 

 

խանգարում  է-դեմք-անորոշ  ձև

թիվը-եզակի

ժամանակ-ներկա

 

 

Ամերիկայի Հայտնագործությունը

Հարցեր և առաջադրանքներ

 

1,Ինչո՞ւ էին եվրոպացիները ձգտում Հնդկաստան և Չինաստան հասնել ծովային ուղով:

Ինչպես գիտենք, միջին դարերում Հնդկաստանը և Չինաստանը հա­րուստ երկրների համբավ ունեին: Վաճառականներն այնտեղից բերում էին թանկարժեք ապրանքներ՝ մարգարիտ, սուրճ, թեյ, համեմունք, մետաքս, ոսկի, արծաթ: Նրանք այդ երանելի երկրներ էին հասնում կիզիչ անապատներով, բարձրաբերձ լեռներով ու խորը կիրճերով անցնող, վտանգներով լի ճանապարհներով:Մյուս կողմից էլ ավազակներն ու ծովահենները փակել էին դեպի Հնդկաստան և Չինաստան տանող քարավանային ճանապարհները և անխնա կողոպտում էին վաճա­ռականներին կամ էլ նրանցից պահանջում էին բարձր մաքսեր:

Դրա համար էլ շատերի ցանկությունն էր գտնել դեպի Հնդկաստան և Չինաստան տանող կարճ ու ապահով ճանապարհներ:Դա ծովային  ճանապարհը  կարող  էր  լինել։

 

 

2Ինչպե՞ս էր ծրագրել Կոլումբոսը հասնել Հնդկաստան:

 

Կոլումբոսը ընդունում էր Երկրի գնդաձևությունը: Նա ուսումնասիրել էր ժամանակի աշխարհի նոր քարտեզները, որտեղ Եվրոպայից արևմուտք պատկերված էին Ասիայի արևելյան ափերը: Կոլումբոսը համոզված էր, որ կարելի է Ասիայի արևելյան ափերը հասնել Ատլանտյան օվկիանոսով՝ անընդհատ դեպի արևմուտք շարժվելով:

Նա իր այդ ծրագիրը ներկայացնում է Պորտուգալիայի թագավորին: Սակայն մերժում ստանալով՝ թողնում է այդ երկիրը և տեղափոխվում Իսպանիա: Այստեղ երկար ժամանակ բանակցում է Իզաբելա թագուհու հետ. և վերջապես բախտը ժպտում է նրան: Թագուհին համաձայնում է աջակցել Կոլումբոսին՝ իրականացնելու իր համարձակ ծրագիրը: Եվ ահա, 1492 թվականի օգոստոսի 3-ին Կոլումբոսի երեք նավից բաղկացած նավախումբը 90 հոգանոց անձնակազմով դուրս է գալիս իսպանական Պալոս Նավահանգստից և ուղղություն վերցնում դեպի արևմուտք:

 

3Ի՞նչ նշանակություն ունեցան Կոլումբոսի ճանա­պարհորդությունները մարդկության համար:

Շատ  մեծ   նշանակություն  ունեցավ  մարդկության  համար  քանի  որ   ճանապարհորդության  ժամանակ  նա  հայտնաբերեց  մի  շարք  կղզիներ  և  երկրներ։Այդ կղզին իսպանական տիրապե­տություն հայտարարելուց հետո, Կոլումբոսը շարունակում է նավարկել դեպի արևմուտք և հայտնադործում է Կուբա կղզին:

Կոլումբոսը կարծում էր, թե ինքը հասել է Չինաստանի արևելյան ափերըՀնդկաստան, սակայն նա այստեղ չտե­սավ ոչ հարուստ քաղաքներ, ոչ թանկ­արժեք քարեր ու ոսկի և ոչ էլ համե­մունք: Փոխարենը նրանք առաջին ան­գամ ծանոթանում են ծխախոտի գործա­ծությանը, կարտոֆիլի, պոմիդորի, սեխի, Եգիպտացորենի և եվրոպացիներին մինչ այդ անծանոթ շատ այլ մշակա­բույսերի, որոնք հետագայում տարած­վեցին բոլոր մայրցամաքներում:

Երկար փորձություններից ու մեծ արկածներից հետո 1493 թվականի հու­նիսի 16-ին Կոլումբոսը վերադառնում է Իսպանիա: Իսպանիայում նա ընդունվեց մեծ շուքով ու ցնծությամբ և Թագավորական հրովարտակով մեծարվեց որպես ծովակալ և հայտ­նագործված Երկրների փոխարքա: Նրա հաղթանակը լիակատար էր: Դրանից հետո Կոլումբոսը 1493-1504 թվականների ընթացքում ևս երեք անգամ ուղևորվեց դեպի արևմուտք, հայտնաբերեց նորանոր կղզիներ ու Երկրներ, սակայն մինչև իր կյանքի վերջն էլ նա համոզված էր, որ հասել է Ասիայի արևելյան ափերին, Հնդկաստան: Նույնիսկ տեղաբնիկներին սխալմամբ հնդկացիներ անվանեց:

Կոլումբոսի մահից հետո մարդիկ իմացան, որ նրա հայտնաբերածը ոչ թե Ասիան է, այլ Նոր աշխարհ: Կոլումբոսի մեծագույն սխալը աշխար­հագրական մեծագույն հայտնագործության պատճառ էր դարձել:

 

4Ինչո՞ւ Նոր աշխարհը Ամերիկա կոչվեց:

Իսկ ինչո՞ւ Նոր աշխարհը Կոլումբիա կոչվելու փոխարեն անարդա­րացիորեն Ամերիկա կոչվեց: Նոր աշխարհամասը Ամերիկա անվանվեց ի պատիվ մեկ այլ ճանապարհորդի՝ Ամերիգո Վեսպուչիի, որն առաջինը այն կարծիքը հայտնեց, որ Կոլումբոսը հայտնագործել է ոչ թե Ասիա տանող նոր ծովային ուղին, այլ Նոր աշխարհ: Ամերիկա աշխարհամասը 1492 թվականին հայտնագործել է Քրիստափոր Կոլումբոսը: Իսկ Ամերիկա այն կոչվել Է ի պատիվ մեկ ուրիշ ճանապարհորդի՝ Ամերիգո Վեսպուչիի:

Հնդկաստան և Չինաստան

 

1.Ինչո՞ւ էին եվրոպացիները ձգտում Հնդկաստան և Չինաստան հասնել ծովային ուղով:

Ինչպես գիտենք, միջին դարերում Հնդկաստանը և Չինաստանը հա­րուստ երկրների համբավ ունեին: Վաճառականներն այնտեղից բերում էին թանկարժեք ապրանքներ՝ մարգարիտ, սուրճ, թեյ, համեմունք, մետաքս, ոսկի, արծաթ: Նրանք այդ երանելի երկրներ էին հասնում կիզիչ անապատներով, բարձրաբերձ լեռներով ու խորը կիրճերով անցնող, վտանգներով լի ճանապարհներով:Մյուս կողմից էլ ավազակներն ու ծովահենները փակել էին դեպի Հնդկաստան և Չինաստան տանող քարավանային ճանապարհները և անխնա կողոպտում էին վաճա­ռականներին կամ էլ նրանցից պահանջում էին բարձր մաքսեր:

Դրա համար էլ շատերի ցանկությունն էր գտնել դեպի Հնդկաստան և Չինաստան տանող կարճ ու ապահով ճանապարհներ:Դա ծովային  ճանապարհը  կարող  էր  լինել։

 

 

2Ինչպե՞ս էր ծրագրել Կոլումբոսը հասնել Հնդկաստան:

 

Կոլումբոսը ընդունում էր Երկրի գնդաձևությունը: Նա ուսումնասիրել էր ժամանակի աշխարհի նոր քարտեզները, որտեղ Եվրոպայից արևմուտք պատկերված էին Ասիայի արևելյան ափերը: Կոլումբոսը համոզված էր, որ կարելի է Ասիայի արևելյան ափերը հասնել Ատլանտյան օվկիանոսով՝ անընդհատ դեպի արևմուտք շարժվելով:

Նա իր այդ ծրագիրը ներկայացնում է Պորտուգալիայի թագավորին: Սակայն մերժում ստանալով՝ թողնում է այդ երկիրը և տեղափոխվում Իսպանիա: Այստեղ երկար ժամանակ բանակցում է Իզաբելա թագուհու հետ. և վերջապես բախտը ժպտում է նրան: Թագուհին համաձայնում է աջակցել Կոլումբոսին՝ իրականացնելու իր համարձակ ծրագիրը: Եվ ահա, 1492 թվականի օգոստոսի 3-ին Կոլումբոսի երեք նավից բաղկացած նավախումբը 90 հոգանոց անձնակազմով դուրս է գալիս իսպանական Պալոս Նավահանգստից և ուղղություն վերցնում դեպի արևմուտք:

 

 

3Ի՞նչ նշանակություն ունեցան Կոլումբոսի ճանա­պարհորդությունները մարդկության համար:

Շատ  մեծ   նշանակություն  ունեցավ  մարդկության  համար  քանի  որ   ճանապարհորդության  ժամանակ  նա  հայտնաբերեց  մի  շարք  կղզիներ  և  երկրներ։Այդ կղզին իսպանական տիրապե­տություն հայտարարելուց հետո, Կոլումբոսը շարունակում է նավարկել դեպի արևմուտք և հայտնադործում է Կուբա կղզին:

Կոլումբոսը կարծում էր, թե ինքը հասել է Չինաստանի արևելյան ափերըՀնդկաստան, սակայն նա այստեղ չտե­սավ ոչ հարուստ քաղաքներ, ոչ թանկ­արժեք քարեր ու ոսկի և ոչ էլ համե­մունք: Փոխարենը նրանք առաջին ան­գամ ծանոթանում են ծխախոտի գործա­ծությանը, կարտոֆիլի, պոմիդորի, սեխի, Եգիպտացորենի և եվրոպացիներին մինչ այդ անծանոթ շատ այլ մշակա­բույսերի, որոնք հետագայում տարած­վեցին բոլոր մայրցամաքներում:

Երկար փորձություններից ու մեծ արկածներից հետո 1493 թվականի հու­նիսի 16-ին Կոլումբոսը վերադառնում է Իսպանիա: Իսպանիայում նա ընդունվեց մեծ շուքով ու ցնծությամբ և Թագավորական հրովարտակով մեծարվեց որպես ծովակալ և հայտ­նագործված Երկրների փոխարքա: Նրա հաղթանակը լիակատար էր: Դրանից հետո Կոլումբոսը 1493-1504 թվականների ընթացքում ևս երեք անգամ ուղևորվեց դեպի արևմուտք, հայտնաբերեց նորանոր կղզիներ ու Երկրներ, սակայն մինչև իր կյանքի վերջն էլ նա համոզված էր, որ հասել է Ասիայի արևելյան ափերին, Հնդկաստան: Նույնիսկ տեղաբնիկներին սխալմամբ հնդկացիներ անվանեց:

Կոլումբոսի մահից հետո մարդիկ իմացան, որ նրա հայտնաբերածը ոչ թե Ասիան է, այլ Նոր աշխարհ: Կոլումբոսի մեծագույն սխալը աշխար­հագրական մեծագույն հայտնագործության պատճառ էր դարձել:

 

4Ինչո՞ւ Նոր աշխարհը Ամերիկա կոչվեց:

Իսկ ինչո՞ւ Նոր աշխարհը Կոլումբիա կոչվելու փոխարեն անարդա­րացիորեն Ամերիկա կոչվեց: Նոր աշխարհամասը Ամերիկա անվանվեց ի պատիվ մեկ այլ ճանապարհորդի՝ Ամերիգո Վեսպուչիի, որն առաջինը այն կարծիքը հայտնեց, որ Կոլումբոսը հայտնագործել է ոչ թե Ասիա տանող նոր ծովային ուղին, այլ Նոր աշխարհ: Ամերիկա աշխարհամասը 1492 թվականին հայտնագործել է Քրիստափոր Կոլումբոսը: Իսկ Ամերիկա այն կոչվել Է ի պատիվ մեկ ուրիշ ճանապարհորդի՝ Ամերիգո Վեսպուչիի:

Հաշվարկի տասական համակարգ, թվագրություն

 

  1. Հինգ հազար յոթանասունվեց թվի գրության մեջ ո՞ր կարգում է գրված 0:

Պատ.հարյուրավորների

  1. Գրիր այն թիվը, որ հավասար է 9 հազարյակ 7 հարյուրյակ և 6 միավոր կարգային գումարելիների գումարին:

Պատ.9706

  1. Որքանո՞վ կփոքրանա 73976 թիվը, եթե նրա գրության հարյուրավորը փոխարինենք 0-ով:

Պատ.900-ով կփոքրանա

  1. Յոթ հազար յոթ թիվը գրեք թվանշաններով:

Պատ.7007

  1. Որքանո՞վ կփոքրանա 8561 թիվը, եթե նրա գրության տասնավորը փոխարինենք 0-ով:

Պատ.60-ով կփոքրանա

  1. Ութ հազար յոթ հարյուր չորս թվի գրության մեջ ո՞ր կարգում է գրված 0:

Պատ.տասնավորների

  1. Գրիր այն թիվը, որը հավասար է 8 հազարյակ 5տասնյակ և 2 միավոր կարգային գումարելիների գումարին:

Պատ.8502

  1. Ինը հազար քսանչորս թիվը թվանշաններով գրիր:

Պատ.9024

  1. Գտիր այն թիվը, որ հավասար է 8 հազարյակ, 9 հարյուրակ և 5 միավոր կարգային գումարելիների գումարին:

Պատ.8905

  1. Որքանո՞վ կմեծանա 83051 թիվը, եթե նրա գրության հարյուրավորը փոխարինենք 9-ով:

Պատ.900-ով կմեծանա

  1. Յոթ հազար երեք հարյուր ութ թիվը թվանշաններով գրելիս, ո՞ր կարգում է կլինի «3» թվանշան:

Պատ.հարյուրավորների

  1. Ո՞ր թիվն է 8 հազարյակ, 5 հարյուրյակ և 4 տասնյակ կարգային գումարելիների գումարը:

Պատ.8540

  1. Հինգ հազար երեք հարյուր ութ թիվը թվանշաններով գրելիս, որ կարգում պետք է գրել 0 թվանշանը:

Պատ.տասնավորների

  1. Ութ հազար յոթ թվի գրության մեջ ո՞ր կարգերում է գրված 0:

Պատ.հարյուրավորների և  տասնավորների

  1. Գրիր այն թիվը, որը հավասար է 8 հազարյակ 3 տասնյակ և 1 միավոր կարգային գումարելիների գումարի :

Պատ.8031

  1. Որքանո՞վ կփոքրանա 3876 թիվը, եթե նրա գրության հարյուրավորը փոխարինենք 0-ով:

Պատ.800-ով կփոքրանա

  1. Չորս հազար քսանվեց թիվը թվանշաններով գրիր:

Պատ.4026

  1. Որքանո՞վ կփոքրանա 7999 թիվը, եթե նրա գրության տասնավորը փոխարինենք 0-ով:

Պատ.90-ով  կփոքրանա

  1. Հինգ հազար քառասունվեց թվի գրության մեջ ո՞ր կարգում է գրված 0:

Պատ.հարյուրավորների

  1. Գրիր այն թիվը, որ հավասար է 6 հազարյակ 2 հարյուրյակ և 5 միավոր կարգային գումարելիների գումարին:

Պատ.6205

  1. Յոթ հազար վեց թիվը թվանշաններով գրիր:

Պատ.7006

  1. Տասը հազարին գումարեցին հազար հետո ստացվածին գումարեցին մեկ: Ստացված թվի գրության մեջ քանի՞ հատ 0 կլինի:

Պատ.2հատ

  1. Գրիր այն թիվը, որ հավասար է 4 հազարյակ, 2 տասնյակ և 3 միավոր կարգային գումարելիների գումարին:

Պատ.4023

  1. Որքանո՞վ կփոքրանա 8801 թիվը, եթե նրա գրության հարյուրավորը փոխարինենք 3-ով:

Պատ500-ով  կփոքրանա

  1. Հինգ հազար վեց հարյուր ութսուներեք թիվը թվանշաններով գրելիս, ո՞ր կարգում է կլինի «3» թվանշան:

Պատ.միավորներ

  1. Ո՞ր թիվն է 7 հազարյակ, 3 հարյուրյակ և 8 միավոր կարգային գումարելիների գումարը:

Պատ.7308

  1. Վեց հազար հիսունութ թիվը թվանշաններով գրելիս, որ կարգում պետք է գրել 0 թվանշանը:

Պատ.հարյուրավորներ

16.05.2016

  1. Подберите нужные слова и запишите, вставляя пропущенные буквы.

Поставьте ударения в словах. О б р а з е ц: рог ªа – рªог, коз ªа – к ªозы;

 

Хлеба-хлеб

Скала-скалы

Быка-бык

Грибы-гриб

Трава-трав-травы

Волна-волны

Гора-гор

Снега-снег

Сова-совы

Сосна-сосны

Столы-стол

Следы-след

Нора-нори 

Плоды-плод

Мосты-мост

Дома-дом

 

  1. Измените слова в скобках по смыслу. Запишите.

О б р а з е ц: родная (страны) – родная страна;

высокая (горы) – высокая  гора                             крутая (скалы) – ..крутая скала

молодая (сосны) – молодая  сосна                         зелёная (травы) – зелёная  трава

морская (волны) – морская  волна                          холодная (воды) – холодная вода

  1. Вставьте пропущенные буквы. В скобках напишите проверочное

слово. О б р а з е ц: растут цветы (цвет);

зеленеют поля (поляна)                                     белые грибы (гриб)

продаются мячи (мяч)                                       голубая река (рек)

каменная стена (стен)                                        большие столы (стол)

 

 

 

Թվերի հատկությունները

 

  1. Նշիր ամենամեծ եռանիշ թիվը, որի գրության մեջ կրկնվող թվանշաններ չկան:

Պատ.987

  1. Հաշվիր ամենամեծ եռանիշ և ամենամեծ երկնիշ թվերի տարբերությունը:

 

Պատ.999-99=900

  1. Քանի՞ երկնիշ թիվ կա, որի տասնավորը մեծ է միավորից:

Պատ.45թիվ

  1. Քանի՞ երկնիշ թիվ կա, որի տասնավորը փոքր է միավորից:

 

Պատ.36

  1. Ո՞րն է 8-ի և 9- ի բաժանվող ամենափոքր թիվը:

Պատ.72

  1. Գրիր ամենափոքր քառանիշ թիվը, որի գրության մեջ կրկնվող թվանշաններ չկան:

 

Պատ.1023

  1. Երկնիշ թվի թվանշանների գումարը 15 է: Այս պայմանին բավարարող քանի՞ երկնիշ թիվ կա:

Պատ. 87. 78, 69, 96, 4թիվ

  1. Ի՞նչ մնացորդ կստացվի, եթե 9164 բաժանենք 10-ի:

Պատ.4 մնացորդ

 

  1. Ո՞ր շարքում գրված բոլոր թվերն են բաժանվում և՛ 5-ի, և՛ 2-ի:
  • 365, 475, 305, 905
  • 372, 564, 678, 980
  • 815, 335, 715, 180
  • 780, 100, 205, 300
  • 320, 610, 190, 80
  1. Ամենամեծ եռանիշ թվից 3-ով մեծ թիվը ո՞րն է:

999+3=1002

 

  1. Ի՞նչ մնացորդ կստացվի 6897 թիվը 10-ի բաժանելիս:

Պատ7մնացորդ

  1. Գտիր ամենամեծ քառանիշ և ամենափոքր եռանիշ թվերի տարբերությունը:

Պատ9999-1000=8999

  1. . Գտիր 4587թիվը 10-ի   բաժանելիս ստացված մնացորդը:

Պատ.7մնացորդ

  1. Գրիր ամենամեծ եռանիշ թիվը, որը բաժանվում է և՛ 5-ի, և՛ 2-ի :

Պատ.990

  1. Գտիր 6742 թիվը 10-ի բաժանելիս ստացված մնացորդը:

Պատ.2մնացորդ

  1. Քանի՞ եռանիշ թիվ կա, որոնց թվանշանների գումարը հավասար է 3:

Պատ.5-հատ

  1. Ամենամեծ և ամենափոքր քառանիշ  թվերի գումարը ինչքա՞ն կլինի:

Պատ.9999-1000=8999

  1. Գրիր ամենամեծ եռանիշ թիվը, որի գրության ժամանակ կրկնվող թվանշաններ չկան:

Պատ.987

  1. Գտիր ամենամեծ  և  ամենափոքր  եռանիշ  թվերի  տարբերությունը:

Պատ.999-100=899

  1. Գտիր 5769  թիվը  100-ի   բաժանելիս  ստացված  մնացորդը:

Պատ.69մնացորդ

  1. Գրիր ամենամեծ  եռանիշ  թիվը,  որը  բաժանվում  են  և´  2-ի,  և´  5-ի

Պատ.990

  1. Գրիր ամենամեծ եռանիշ զույգ թիվը, որի գրության մեջ կրկնվող թվանշաններ չկան:

Պատ.986

  1. Եթե ամենափոքր երկնիշ թվին գումարենք 17 և ստացված թիվը բաժանենք ամենամեծ միանիշ թվին, ի՞նչ թիվ կստանանք:

Պատ.10+17:9=3

 

  1. Հաշվիր ամենափոքր եռանիշ և ամենամեծ երկնիշ թվերի տարբերությունը:

Պատ.100-99=1

  1. Գտիր ամենամեծ երկնիշ թիվը, որի տասնավորը փոքր է միավորից:

Պատ.89

  1. Ո՞րն է 8-ի և 12- ի բաժանվող ամենափոքր թիվը:

Պատ.24

  1. Նշիր ամենափոքր կենտ քառանիշ թիվը, որի գրության մեջ կրկնվող թվանշաններ չկան:

Պատ.1035

  1. Երկնիշ թվի թվանշանների գումարը 16 է: Այս պայմանին բավարարող քանի՞ երկնիշ թիվ կա:

Պատ.97, 79 88,  3թիվ

  1. Ի՞նչ մնացորդ կստացվի, եթե 8726 բաժանենք 10-ի:

Պատ.6մնացորդ

  1. Ո՞ր շարքում գրված բոլոր թվերն են բաժանվում և՛ 5-ի, և՛ 2-ի:
  • 155, 375, 415, 785
  • 112, 764, 758, 980
  • 765, 445, 585, 600
  • 160, 220, 200, 800
  • 325, 610, 190, 80
  1. Ամենափոքր եռանիշ թվից 13-ով փոքր թիվը ո՞րն է:

Պատ.999-13=986

  1. Ի՞նչ մնացորդ կստացվի 3457 թիվը 10-ի բաժանելիս:

Պատ7մնացորդ

  1. Երեք առանձին քարտերի վրա գրված են «0», «3», «5» թվանշանները: Քանի՞ եռանիշ թիվ կարող ենք կազմել այդ քարտերի միջոցով:

Պատ.305, 350, 503  530 -4թիվ

  1. Գտիր ամենամեծ եռանիշ և  ամենափոքր քառանիշ թվերի գումարը:

Պատ.1000+999=1999

 

  1. Գտի՛ր 5689 թիվը 10-ի   բաժանելիս ստացված մնացորդը:

Պատ.9մնացորդ

  1. Գրիր 5-ի բաժանվող ամենամեծ եռանիշ թվի թվանշանների գումարը:

Պատ.9+9+5=23

  1. Ամենամեծ և ամենափոքր քառանիշ թվերի տարբերությունը ինչքա՞ն կլինի:

Պատ.9999-1000=8999

  1. Գտիր 14708 թիվը 10-ի բաժանելիս ստացված մնացորդը:

Պատ.8մնացորդ

  1. Եռանիշ թվի թվանշանների գումարը հավասար է 4: Ո՞րն է այդ պայմանին բավարարող ամենափոքր թիվը:

Պատ.103

 

  1. 1 + 1 * 1 -2 = 100 գրության մեջ «*»-ի փոխարեն ի՞նչ թվանշան կամ գործողության նշան պետք է գրել, որպեսզի հավասարությունը ճիշտ լինի:

Պատ.1+101-2=100

  1. Թիվը եռանիշ է, զույգ է, կրկնվող թվանշաններ չունի: Գտեք այդ պայմաններին բավարարող ամենափոքր թիվը:

Պատ.102

  1. Բերված թվերից ո՞րն է բավարարում հետևյալ բոլոր պայմաններին. այն զույգ թիվ է, նրա բոլոր թվանշանները տարբեր են, հարյուրավորի թվանշանը երկու անգամ մեծ է միավորի թվանշանից:

1) 1236             2) 3478             3) 4683             4) 4874             5) 8462:

  1. Անահիտը 96-ին տարբեր միանիշ թվեր է գումարում: Նա քանի՞ անգամ եռանիշ թիվ կստանա:

Պատ.4, 5, 6, 7, 8, 9-  6թիվ